W roku 2018 przypada jubileusz 40-lecia wyboru Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową. Pontyfikat Jana Pawła II zapisał się w historii papiestwa Kościoła katolickiego jako szczególny pod wieloma względami. Trwająca niemal 27 lat posługa apostolska miała wyjątkowe znaczenie dla świata przełomu tysiącleci.
W 40 lat od pamiętnego 16 października prezentujemy cykl 27 spotkań, podczas których przywołujemy ważne wydarzenia z pontyfikatu Jana Pawła II. Cykl rozpoczęła publikacja podsumowująca 27 rok posługi Papieża Polaka, dokładnie w dniu 13 rocznicy Jego śmierci, aby co tydzień, w kolejnych odsłonach zbliżać się do momentu jubileuszu historycznego „Habemus Papam!”.
Jan Paweł II był 264 papieżem, pierwszym spoza Włoch od 1522 roku. Jego pontyfikat trwał 26 lat 5 miesięcy 17 dni i był trzecim pod względem długości okresu sprawowania przywództwa w Kościele (po trwającym 37 lat pontyfikacie Świętego Piotra oraz prawie 32-letnim Piusa IX). Ojciec Święty odbył 104 zagraniczne podróże apostolskie goszcząc w 132 krajach, jako Biskup Rzymu wizytował wszystkie parafie diecezji rzymskiej. Jest autorem 14 encyklik, 15 adhortacji apostolskich, 13 konstytucji apostolskich, 45 listów apostolskich, 29 dokumentów w formie motu proprio oraz tysięcy listów papieskich, w tym także listów otwartych do różnych środowisk. Podczas Jego pontyfikatu wydano nowy Kodeks Prawa Kanonicznego, Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich oraz ogłoszono Katechizm Kościoła Katolickiego i Kompendium Nauki Społecznej Kościoła. Jan Paweł II był także autorem utworów o charakterze dokumentalnym i literackim: Przekroczyć próg nadziei (1994), Dar i tajemnica (1996), Tryptyk rzymski (2003), Wstańcie, chodźmy (2004) oraz Pamięć i tożsamość (2005).
Jako głowa Kościoła katolickiego zwołał dziewięć konsystorzy; w czasie swojego pontyfikatu wyświęcił 2800 kapłanów i konsekrował 321 mianowanych przez siebie biskupów, a do godności kardynalskiej wyniósł 232 duchownych; wyniósł na ołtarze 482 świętych; beatyfikował 1338 osób; przyjął ponad 1350 osobistości politycznych. Szacuje się, że podczas ponad 1020 audiencji generalnych spotkał się z 18 mln pielgrzymów z całego świata. Z inicjatywy Jana Pawła II w 1986 roku zapoczątkowane zostały Światowe Dni Młodzieży, spotkania młodych katolików odbywające się nieprzerwanie co 2-3 lata (dwukrotnie w Polsce: 1991 – Częstochowa; 2016 – Kraków).
W czasie swojego pontyfikatu Jan Paweł II zainicjował głęboki proces dialogu międzyreligijnego i międzykulturowego. Zorganizował Światowe Dni Modlitwy o Pokój w Asyżu; udał się z historyczną wizytą do Ziemi Świętej, odwiedził Jordanię, Izrael oraz terytoria palestyńskie; modlił się w miejscu narodzenia Chrystusa – Betlejem oraz w miejscu Jego śmierci i zmartwychwstania – Jerozolimie; przebywał na Wzgórzu Świątynnym oraz przemawiał w Instytucie Yad Vashem. Ojciec Święty spotykał się chętnie z przedstawicielami innych religii, między innymi Muzułmanami, Ormianami, Koptami, wyznawcami protestantyzmu oraz prawosławia. Podczas pielgrzymki do Syrii odwiedził meczet w Damaszku. Podczas prowadzenia Drogi Krzyżowej w Wielki Piątek w murach rzymskiego Koloseum papież zapraszał do wspólnych rozważań osoby duchowne i świeckie z różnych stron świata, często niekatolików. Jan Paweł II uważany jest za przywódcę, który wniósł ogromny wkład w pokojowe przemiany w krajach europejskich oraz na innych kontynentach. Nawoływał do pokoju w świecie, ale przede wszystkim dał przykład życia świętego i ojcostwa uniwersalnego.
1. rok pontyfikatu Jana Pawła II (1978-1979)
16 października 1978, ok. godz. 17.15, w drugim dniu konklawe wybrano kard. Karola Wojtyłę na papieża, przyjął on imię Jan Paweł II; ok. godz. 19.20 nowo wybrany Ojciec Święty po raz pierwszy wystąpił publiczne i udzielił błogosławieństwa „Urbi et Orbi”.
17 października Jan Paweł II za pośrednictwem mediów wygłosił orędzie „Urbi et Orbi”. W tym samym dniu odwiedził także przebywającego w poliklinice Gemelli chorego przyjaciela, bpa Andrzeja Deskura.
22 października na Placu Św. Piotra miała miejsce uroczysta inauguracja pontyfikatu Jana Pawła II.
5 listopada Papież udał się w pielgrzymkę do grobów Patronów Italii: św. Franciszka (Asyż) i św. Katarzyny Sieneńskiej (rzymska bazylika Santa Maria sopra Minerva).
12 listopada miał miejsce ingres biskupa Rzymu do bazyliki św. Jana na Lateranie.
3 grudnia Jan Paweł II rozpoczął systematyczne odwiedziny w parafiach rzymskich.
1 stycznia 1979 z okazji 12. Światowego Dnia Pokoju Jan Paweł II wygłosił orędzie: „Osiągniemy pokój, wychowując do pokoju”.
6 stycznia Jan Paweł II udzielił święceń biskupich ks. Franciszkowi Macharskiemu, nowemu metropolicie krakowskiemu.
W dniach 25 stycznia – 1 lutego papież Jan Paweł II udał się w swoją pierwszą podróż zagraniczną, podczas której odwiedził Dominikanę, Meksyk i Wyspy Bahama.
4 marca Jan Paweł II ogłosił pierwszą encyklikę zatytułowaną Redemptor hominis (Odkupiciel człowieka) – poświęconą Jezusowi Chrystusowi jako Odkupicielowi.
12 marca Jan Paweł II udzielił audiencji dla przedstawicieli organizacji żydowskich.
3 kwietnia Ojciec Świety wystosował list do kard. Slipego z okazji zbliżającego się milenium chrztu Ukrainy.
8 maja Jan Paweł II ogłosił list apostolski Rutilans agmen do Kościoła w Polsce z okazji 900-lecia męczeństwa św. Stanisława.
31 maja 1979, na dwa dni przed pierwszą pielgrzymką do Polski, Jan Paweł II, beatyfikował Królową Jadwigę poprzez zatwierdzenie jej publicznego kultu w archidiecezji krakowskiej, a 8 czerwca 1979 na zamknięcie synodu archidiecezji krakowskiej odprawił uroczystą mszę świętą ku czci nowej błogosławionej.
W dniach 2 – 10 czerwca Jan Paweł II odbył pierwszą jako Papież podróż do Polski (Warszawa, Gniezno, Częstochowa, Kraków, Kalwaria Zebrzydowska, Wadowice, Oświęcim-Brzezinka, Nowy Targ).
30 czerwca rozpoczął się pierwszy za pontyfikatu Jana Pawła II konsystorz, na którym kapelusze kardynalskie otrzymali m.in.: abp Franciszek Macharski, bp Władysław Rubin oraz jeden kardynał mianowany in pectore (w tajemnicy) – po kilku latach okazało się, że był nim chiński biskup Ignatius Gong Pin-mei.
W dniach 29 września – 8 października Ojciec Święty odbył podróż do Irlandii i USA (2 października wygłosił przemówienie na forum ONZ).